Gleðilig jól – ikki keðilig jól
- snidgev
- Dec 27, 2024
- 3 min read
Hugsaði at luta nakrar tankar um kenslur, sum ofta fylgja
jóltíðini. Jólini eitast at vera ein gleðihátíð, men tað eru tey ikki
altíð. Hjá mongum munnu kenslurnar vera í so blandaðar og
hjá onkrum beint fram tungar.
Leitaði mær fram nakrar viðmerkingar, sum eg skrivaði
mær um júst hetta sama. Viðmerkingarnar eru frá fýrsunum,
men tað bilar kanska ikki. Ger tað kanska jólaligari. Evnið er
Betlehem, bygdin, sum vit seta í samband við jólini.
Vit fara at hyggja at fimm persónum í Gamla Testamenti,
sum allir høvdu tilknýti til Betlehem. Persónarnir eru Rutt,
Dávid, Jákup, Elimelek og Mika.
Rutt
„Tær hildu so fram báðar, inntil tær komu til Betlehem. …“ „So
tók Boaz Rutt til sín, og hon varð kona hansara; og táið hann
fór inn til hennara, læt HARRIN hana verða við barn, og hon
átti son.“ Rutt 1.19 og 4.13
Hjá Rutt var Betlehem knýtt at varma og gleði.
Dávid
„„… Fyll horn títt við olju og far avstað! Eg sendi teg til Ísai
Betlehemit; tí millum synir hansara havi Eg valt Mær kong.““
Fyrra Sámuelsbók 16.1
„Nú kom slíkur tosti á Dávid, at hann segði: „Hvør fær mær
vatn at drekka úr brunninum, sum er við portrið í
Betlehem?““ Seinna Sámuelsbók 23.15
Hjá Dávidi var Betlehem knýtt at ríkum barnaminnum.
Jákup
„– Táið eg [Jákup] kom úr Paddan, doyði Rakul frá mær í
Kána’anslandi, á ferðini, áðrenn eg var komin rættiliga til
Efrat, og eg jarðaði hana har á vegnum til Efrat, tað er
Betlehem.“ Fyrsta Mósebók 48.7
Hjá Jákupi var Betlehem knýtt at sorg og sakni, minnum um
tað, sum ongantíð fór at koma aftur.
Elimelek
„Á teimum døgum ið dómararnir stjórnaðu, kom einaferð
hungursneyð í landinum. Tá fór maður úr Betlehem í Juda til
Móabsland at búgva har sum fremmandur við konu síni og
báðum sonum sínum. Maðurin æt Elimelek, …“ Rutt 1.1-2
Hjá Elimeleki var Betlehem knýtt at bakkasti og vónbrotum.
Mika
„Men tú Betlehem, Efrata, sum so lítið hevur at týða til at vera
millum túsund Juda! Úr tær skal ein ganga Mær út, sum skal
vera høvdingi Ísraels. Uppruni Hansara er úr forðum, frá
fortíðardøgum.“ Mika 5.1
Hjá Mika var Betlehem knýtt at høvdinganum, Honum, hvørs
uppruni er úr forðum, frá fortíðardøgum.
Tá ið jólini eru okkum tað, sum Betlehem var Mika, so kunnu
vit av sonnum hava eini gleðilig jól. Tað er jú Hann, sum ger
allan munin.
Og so taka vit eisini ein eiðismann við
Vit eru komin til endan av viðmerkingunum frá fýrsunum, men
halda á eina løtu afturat. Vit flyta okkum úr Gamla Testamenti
til nútíðina; frá fólki, sum livdu fyri túsundum av árum síðan,
til ein eiðismann, sum nú í mong ár hevur búð í Venesuela.
Eiðismaðurin eitur Jóhannus Frants Poulsen.
Framman undan jólum í fjør segði hann frá – í einum
brævi, sum var sent gjøgnum Akurin – um eini jól inni í
frumskóginum. Hetta var, áðrenn hann møtti konu síni,
Nurimar. Vit geva honum orðið. Tað, hann sigur, minnir á Mika:
„Allir hinir trúboðararnir vóru farnir út í býin at halda
jól. Sjálvur hevði eg keypt ymist gott at njóta, sum
skuldi koma inn við flúgvaranum. Aðrir trúboðarar,
sum vistu, at eg fór at verða einsamallur, høvdu eisini
keypt mær gávur, og alt skuldi koma inn á seinasta
túrinum áðrenn jólini. Ringt veður bleiv, og tað bleiv
ikki flúgvandi inn til bygdina, fyrr enn nýggja árið var
byrjað. Sjálvur dugdi eg einki av málinum hesa tíðina,
og hevði eg ikki gleðina av jólagestum heldur. Vánalig
jól, kundi ein hildið. Men hvat eru eini sonn og gleðilig
jól? Í Lukasi 2.10-11 stendur:
„… „Óttist ikki! Eg kunngeri tykkum stóra gleði, ið
skal verða fyri alt fólkið: Tykkum er í dag Frelsari
føddur, sum er Kristus, Harrin, í staði Dávids.““
Og í Esaiasi 9.6 stendur:
„Tí Barn er føtt okkum, Sonur er givin okkum, …“
Kann eg hava eini gleðilig jól, um so er, at Jesus er einasta
gávan? einasta gleðin? einasti gesturin?
Vit vita svarið. Spurningurin er: trúgva vit tí?
